Eksperci zrzeszeni w ramach inicjatywy Nauka przeciw pandemii przygotowali zestaw ulotek informacyjnych w języku polskim i ukraińskim, które mogą być rozprowadzane wśród uchodźców z Ukrainy, w celu zachęcenia ich do szczepienia przeciw COVID-19 w Polsce.
PAMIĘTAJ!
Nigdy nie podejmuj decyzji o przyjmowaniu leków na własną rękę ez konsultacji z lekarzem czy farmaceutą. Takie działanie może się okazać dla Ciebie bardzo szkodliwe.
Staraj się regularnie badać tętno, ciśnienie tętnicze oraz częstotliwość oddechów
Długotrwałe objawy post-COVID zazwyczaj dotyczą układu oddechowego i krwionośnego, a zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt niskie wartości mierzonych parametrów mogą być powodem do niepokoju. Prawidłowe ciśnienie skurczowe powinno wynosić 120-129 mmHg, a rozkurczowe 80-84 mmHg. Prawidłowe tętno w spoczynku to 60-75 uderzeń serca na minutę. Częstość oddechów w spoczynku u dorosłego człowieka powinna wynosić 12-17 oddechów na minutę. Jeżeli pomiary tych parametrów wykazują u Ciebie znaczne odchylenie od normy, skontaktuj się z lekarzem.
Przewlekły ból w klatce piersiowej MOŻE być następstwem przechorowania COVID-19
Taki ból może wynikać z problemów funkcjonowania serca lub płuc. Skonsultuj to z lekarzem rodzinnym. Zalecamy także skorzystanie z porady pulmonologa i/lub kardiologa, ponieważ może być potrzebne przeprowadzenie dodatkowych badań diagnostycznych, w tym prześwietlenia lub tomografii klatki piersiowej.
Bóle głowy a przechorowanie COVID-19
Ból głowy jest objawem bardzo nieswoistym co oznacza, że może być powodowany przez wiele różnych czynników. Jeżeli pojawił się w okresie po przechorowaniu COVID-19, przede wszystkim dbaj o higieniczny styl życia, prawidłowy sen i nawodnienie. Kontroluj także ciśnienie tętnicze. Przy braku poprawy skontaktuj się ze swoim lekarzem.
Zaburzenia pamięci i koncentracji
Niektórzy ozdrowieńcy skarżą się na tzw. mgłę mózgową. Zadbaj o swoją dietę, pij dużo płynów, unikaj alkoholu, dbaj o higienę snu. Angażuj się w działania społeczne i nowe czynności poznawcze: słuchanie muzyki, gry pamięciowe. Jeżeli objawy utrzymują się przez dłuższy czas, skontaktuj się z neurologiem.
Problemy ze snem
Problemy ze snem są jedynymi z najczęściej zgłaszanych problemów przez ozdrowieńców. Dotyczą zarówno trudności z zasypianiem, jak i częstych wybudzeń nocnych. U wielu osób problemy te utrzymują się nawet do 6 miesięcy. Jeżeli występują również u Ciebie, skontaktuj się z lekarzem rodzinnym. Pomocna może być również konsultacja neurologiczna lub psychiatryczna.
Istotne i przewlekłe obniżenie nastroju
Część pacjentów, zwłaszcza po cięższym przebiegu COVID-19, skarży się na podwyższony poziom lęku i cierpi na stany depresyjne. Jeśli ten problem dotyczy również Ciebie, skontaktuj się z psychologiem i/lub psychiatrą.
Wysypka lub inne zmiany skórne i wypadanie włosów
W przypadku zaobserwowania tych objawów, zgłoś się do dermatologa, który oceni ich podłoże.
Zachęcamy do wykonania podstawowych badań laboratoryjnych!
Należą do nich m.in. morfologia krwi, gospodarka lipidowa (całkowity cholesterol, HDL, LDL, trójglicerydy), poziom glukozy, d-dimerów, kreatyniny, białka C-reaktywnego (CRP), enzymów wątrobowych (AST, ALT, GGT) i witaminy D. W przypadku wyników odbiegających od normy, skontaktuj się z lekarzem rodzinnym.
We wszystkich chorobach przewlekłych oraz w trakcie rekonwalescencji, bardzo istotne są tak zwane czynniki behawioralne. Najważniejsze z nich to:
- Odpowiednia dieta. Sposób żywienia ma istotny wpływ na zdrowie, dlatego warto wprowadzić zdrowe nawyki. Ograniczenie spożycia słodyczy, w tym wysoko słodzonych napojów, eliminacja produktów typu fast-food oraz ograniczenie ilości przyjmowanych tłuszczów zwierzęcych to podstawa. Upewnij się także, że spożywasz minimum 500g warzyw i owoców każdego dnia, a Twoja dieta jest możliwie różnorodna.
- Ograniczenie konsumpcji alkoholu. Nadmiarowe spożywanie alkoholu ma negatywny wpływ na rekonwalescencję po różnych chorobach. Jeżeli przechorowałeś COVID-19 i czujesz się źle, całkowicie wyeliminuj konsumpcję alkoholu.
- Rzucenie palenia. Palenie szkodzi zdrowiu, a palenie po przechorowaniu COVID-19 może je jedynie pogarszać i to w znaczącym stopniu. Wykorzystaj czas rekonwalescencji, by rzucić palenie i zadbać o swoje zdrowie.
- Regularna aktywność fizyczna. Regularne ćwiczenia działają stymulująco na układ krążenia, układ oddechowy i poprawiają funkcjonowanie układu odpornościowego. Postaraj się ćwiczyć na świeżym powietrzu, ale nie rezygnuj z ćwiczeń także w domu, wykonując w seriach przysiady, „brzuszki” i temu podobne. Pamiętaj o rozgrzewce, a jeśli nie jesteś przyzwyczajony do uprawiania sportu, zacznij od ćwiczeń o niskiej intensywności.
